Zrozumienie wpływu składników odżywczych oraz ich niedoborów ma kluczowe znaczenie dla udanej uprawy konopi. Niedobory składników odżywczych mogą być katastrofalne w skutkach, ale na szczęście jeśli będziesz czujny i uważny z łatwością je dostrzeżesz i im zaradzisz. 

W dużym uproszczeniu składniki diety roślin dzielimy na: makroskładniki i mikroelementy. Podstawowe makroelementy to azot, fosfor i potas (NPK). Więcej o nich znajdziesz w innym artykule na naszym blogu: Chemia twojego ogrodu. 

Zrozumienie mikroelementów lub drugorzędnych składników odżywczych jest jednak równie ważne. Chociaż rośliny będą wymagały mniejszego stężenia tych składników, mogą one jednak znacząco wpłynąć ich wzrost. Dwa najważniejsze mikroelementy to wapń i magnez i to właśnie tych pierwiastków najczęściej występuje niedobór, co stwarza zapotrzebowanie na suplementy z rodzaju Cal/Mag.

Oczywiście ważne jest, aby nie wrzucać po prostu garści wapnia i magnezu do swojego zbiornika z pożywką i mieć nadzieję, że będzie dobrze. Zamiast tego przyjrzyjmy się właściwościom każdego z tych składników odżywczych z osobna, a także ich wzajemnemu oddziaływaniu z twoimi roślinami.

     Wapń

Znaczenie wapnia we wzroście roślin jest niebagatelne. Jego rola polega głównie na wzmacnianiu ścian komórkowych. Silne ściany komórkowe są bardziej odporne na uszkodzenia, szkodniki i choroby oraz pomagają roślinom w swobodnym transporcie składników odżywczych. Poprzez transpirację rośliny transportują wapń z korzeni w całej roślinie, wykorzystując wodę jako nośnik. Ponieważ jest transportowany przez wodę, na poziom wapnia może mieć wpływ każdy aspekt uprawy, który ma z woda związek, na przykład wilgotność lub nadmierne podlewanie.

Niedobór wapnia objawia się na kilka sposobów, z których najbardziej zauważalnym jest pojawienie plam na liściach. Wzdłuż boków liści rośliny pojawiają się brązowe plamy i „rdzawe” krawędzie, a łodygi są słabe i pozbawione struktury. Nowe liście mogą również wydawać się przebarwione lub zniekształcone, a wzrost spowolni. Ponadto niedobór wapnia może również wpływać na strefę korzeniową, powodując zahamowanie wzrostu korzeni i niezdolność do prawidłowego wchłaniania innych składników odżywczych.

Nawet jeśli w pożywce rośliny jest obecny wapń, nadal mogą pojawić się jego niedobory. To ważna lekcja, która tyczy się wszystkich pierwiastków - występowanie jakiegoś składnika w pożywce nie oznacza, że mamy spokój, bo z pewnością dany element musi zostać przyswojony przez roślinę. Często występowanie w nadmiarowej ilości pewnych pierwiastków utrudnia lub nawet uniemożliwia wchłanianie pozostałych. W wypadku wapnia taka sytuacja może być spowodowana przez nadmiar potasu i magnezu w pożywce. Blokada mikroelementów wynika z gromadzenia się soli składników odżywczych w korzeniach, co uniemożliwia roślinie przyswajanie wapnia lub innych składników odżywczych.

     Magnez

Magnez jest kluczem do prawidłowego rozwoju roślin. Jest centralnym składnikiem chlorofilu, cząsteczki odpowiedzialnej za przekształcanie energii świetlnej we wzrost roślin podczas fotosyntezy. Bez odpowiedniego poziomu magnezu rośliny po prostu nie mogą przekształcić światła słonecznego w cukry niezbędne do wzrostu.

Często spotykany w wysokiej jakości glebach i podłożach, magnez jest pobierany z korzeni rośliny i transportowany przez nią. Z tego powodu ważne jest, aby utrzymać odpowiedni poziom w podłożu uprawowym rośliny, co może powodować problemy dla roślin uprawianych w systemach hydroponicznych.

W przeciwieństwie do wapnia, magnez jest mobilnym składnikiem odżywczym, co oznacza, że roślina ma zdolność transportu tego składnika odżywczego wszędzie tam, gdzie jest potrzebny w roślinie. Dlatego główną przyczyną niedoborów magnezu jest zwykle niedożywienie lub brak dostępności spowodowany zbyt ubogim podłożem uprawowym lub blokadą składników odżywczych.

Niedobór magnezu jest łatwiejszy i szybszy do wykrycia niż niedobór wapnia, ponieważ jego skutki dość szybko można zaobserwować na liściach. W przypadku starszych, niższych liści najpierw zaczną żółknąć wokół podstawy, a zmiana koloru rozprzestrzeni się na całe liście. W końcu końcówki liści stają się brązowe i łamliwe, a łodygi stają się fioletowe.

     Proste rozwiązanie: Cal/Mag

Suplementy Cal/Mag są prostym rozwiązaniem problemu niedoboru wapnia i magnezu, ale muszą być odpowiednio stosowane, aby osiągnąć pożądane rezultaty. Połączenie suplementu cal/mag z innymi nawozami może znacznie ożywić rośliny, pobudzając wzrost i rewitalizując liście, które mogły zostać uszkodzone.

Chociaż nigdy nie będzie możliwe przywrócenie liści dotkniętych niedoborem, nowe liście, które się pojawią, zwyczajnie zastąpią stare.

Oczywiście należy pamiętać, aby z Cal/Mag nie przesadzić. Nadużywanie często powoduje zablokowanie jednego lub więcej ważnych składników odżywczych, co powoduje, że roślina marnieje w oczach. Dlatego ważne jest, aby zrozumieć reakcje Cal/Mag na podstawowy nawóz. Na przykład większość składników odżywczych do kwitnienia zawiera duże ilości fosforu i potasu, które są wykorzystywane do pomnażania plonów i zwiększenia produkcji terpenów. Połączenie wysokich stężeń potasu i wapnia może jednak prowadzić do blokady magnezu. Podobnie jak połączenie wysokich stężeń potasu i magnezu może prowadzić do blokowania wchłaniania wapnia.

Zrozumienie interakcji wapnia i magnezu z podstawowymi składnikami odżywczymi będzie kluczowe dla sukcesu. Często konieczność uzupełnienia Cal/Mag będzie zależeć od rodzaju prowadzonej uprawy i rodzaju użytego podłoża.

     Kiedy Cal/Mag jest potrzebny?

Na konieczność (lub jej brak) suplementacji Cal/Mag wpływa wiele czynników. Niezależnie od tego, czy polegasz po prostu na obserwacji rośliny, czy też opierasz dietę swoich roślin na kalkulacji, co i w jakim momencie jest im potrzebne, konieczne jest rozważenie kilku kluczowych elementów.

Pierwszą kwestią jest medium uprawowe. Różne podłoża wymagają różnego stopnia suplementacji. Na przykład wysokiej jakości ziemia może zawierać wystarczającą ilość nawozów i kompostu, aby zasilić rośliny przez cały ich cykl życia. Inne podłoża, w szczególności podłoża wykorzystywane w hydro/aeroponice czy w systemach nawadniających, takie jak włókno kokosowe czy wełna mineralna, wymagają suplementacji, aby rośliny mogły pobierać z nich wszelkie składniki odżywcze. Wiedza o tym, czego wymaga Twoje konkretne medium, jest świetnym punktem wyjścia.

Niezbędne jest również utrzymanie odpowiednich warunków do uprawy. Monitorowanie poziomu pH podłoża sprawi, że roślina z łatwością przyswoi niezbędne składniki (więcej o znaczeniu pH znajdziesz tu: Parametry). Niektórzy hodowcy decydują się na stosowanie w glebie wapna dolomitowego, aby uzupełnić wapń i magnez, a także utrzymać odpowiedni poziom pH. Wielu producentów ma w swojej ofercie nawozy typu all-in-one w formie granulatu lub proszku, który długo się rozkłada. Niezależnie od zastosowanej metody ważne jest, aby monitorować poziom pH podłoża uprawowego, gdyż jeśli będzie zbyt wysoki lub niski, roślina zwyczajnie nie przyswoi koniecznych jej do życia składników.

Kolejnym krytycznym czynnikiem decydującym o tym, czy suplement Cal/Mag jest konieczny, jest wygląd samej rośliny. Dokładne jej zbadanie  pod kątem przebarwionych liści, zniekształconego wzrostu lub słabych łodyg to świetny sposób na wyłapanie niedoboru, zanim wymknie się spod kontroli. Wiele popularnych nawozów i linii odżywek zawiera odpowiednią ilość wapnia i magnezu, dlatego warto wybierać sprawdzonych producentów z wieloletnim doświadczeniem.

Jeszcze inną kwestią, którą należy wziąć pod uwagę, jest twardość lub miękkość wykorzystywanej wody. Ci, którzy mieszkają na obszarach z bardzo twardą wodą, nie będą musieli uzupełniać Cal/Mag często, w przeciwieństwie do tych, u których w kranie płynie woda miękka. Systemy filtracji mogą również wpływać na twoją wodę. Na przykład systemy odwróconej osmozy odfiltrowują zdecydowaną większość wapnia i magnezu z wody wodociągowej, co wymaga od hodowcy uzupełniania tych pierwiastków odpowiednią odżywką. (Chcesz się dowiedzieć więcej o znaczeniu wody? Zajrzyj tutaj: Woda)

     Podłoże kokosowe

Kokos jest fantastycznym podłożem do uprawy, uwielbianym na całym świecie ze względu na jego zdolność do wielokrotnego wykorzystania przy jednoczesnym zapewnieniu warunków neutralnych, bardzo przydatnych w hydroponice. Ale właśnie z tą neutralnością wiąże się szczególne ryzyko niedoborów wapnia i magnezu.

Kokos podobnie jak inne podłoża hydroponiczne, zapewnia hodowcy pełną kontrolę nad tym, jakie składniki odżywcze otrzymuje ich roślina. Jednak w przeciwieństwie do innych mediów obojętnych, kokos jest wyjątkowy, ponieważ nadal posiada miejsca wymiany kationów (jonów naładowanych dodatnio), takich jak gleba.

Na nieszczęście dla hodowców wykorzystujących podłoże kokosowe, miejsca wymiany kationów we włóknach kokosowych wiążą się z jonami wapnia i magnezu, czyniąc je niedostępnymi dla rośliny. Z tego powodu konieczne jest dodanie Cal/Mag do włókna kokosowego przed użyciem w procesie znanym jako „buforowanie”.

Odpowiednio zbuforowane włókno kokosowe pozwoli roślinie uzyskać dostęp do uzupełnionego wapnia i magnezu. Wielu hodowców wykorzystujących glebę decyduje się na odcięcie stosowania Cal/Mag w połowie fazy kwitnienia, ale hodujący na podłożu kokosowym będą musieli kontynuować suplementację przez całą fazę kwitnienia.

     Niezbędność Cal/Mag

Zakup suplementu Cal/Mag nigdy nie jest złym pomysłem. Przydaje się do ograniczania drobnych niedoborów oraz zwiększania wigoru i siły roślin. Ponieważ niektóre linie nawozowe zawierają już suplementowany wapń i magnez, ważne jest, aby odrobić pracę domową i ustalić, czy będziesz potrzebować suplementacji, a jeśli tak to w jakiej ilości. Możesz być jednak pewien, że jeśli uprawiasz w podłożu kokosowym, z pewnością będziesz potrzebować pod ręką suplementu wapniowo-magnezowego.

Pamiętaj! Uprawa konopii indyjskich jest zakazana na terenie Polski. Powyższy artykuł dotyczy konopi włóknistej.